Bitcoin Analizi: Ölü Metaverse ve 5G’nin yaygınlaşması bir lüks

14 de out. de 2023

Ultra hızlı kablosuz ağlar, o zamandan beri bazı erken savunucuların öngördüğünden daha hızlı ve daha fazla yayıldılar, ancak teknoloji - dünya genelinde yatırılan yüz milyarlarca dolarına rağmen - geçmiş mobil teknolojilerin yaptığı gibi ekonominin büyük bir kısmını devrimleştirmedi. Tıpkı metaverse gibi 5G de bir nevi ölü doğdu.

ABD'de, araştırma firması Omdia'nın tahminlerine göre 2021 Haziran itibariyle insanların yaklaşık %43'ü 5G mobil aboneliğe sahipti ve dünya genelinde 10. sıradaydı. Hong Kong, dünyanın en yüksek 5G penetrasyon oranına sahipti ve nüfusunun %74'ü mobil hizmete aboneydi. Dünyada ikinci ve üçüncü sırayı ise sırasıyla ana karası Çin ve Güney Kore aldı, ki bunlar sırasıyla %60 ve %59 5G mobil abonelik oranına sahipti.

Çin ve komşularında yüksek benimseme oranı tesadüf değil. Birçok Asya ülkesinde, uygun maliyetli yeni nesil cihazlardan, güçlü fiber optik altyapıdan ve geniş 5G hücresel kapsamını teşvik eden hükümet politikalarından yararlanmıştır. Ayrıca, Çin ve Güney Kore, kablosuz teknolojinin ilerlemesini öncüleyen Huawei ve Samsung gibi teknoloji devlerine ev sahipliği yapmaktadır.

Telekom ekipmanları üreticisi Nokia'nın merkezi olan Finlandiya, Avrupa'da en yüksek 5G penetrasyon oranına sahip ülke olup %58 ile birinci sıradaydı, Ortadoğu'da ise Birleşik Arap Emirlikleri bir başka %58 penetrasyon oranıyla lider konumundaydı.

Nerede 5G kullanılmıyor?

Ekonomik gücü olan ülkelerde iş liderleri, 5G'ye geçişi rutin bir sonuç gibi değerlendirdi. Dünyanın daha fakir ekonomilerinin birçoğunda - burada son teknoloji 5G uyumlu bir akıllı telefon sadece çok zenginlerin erişebileceği bir lüks olarak görülmekte - bir sonraki nesil ağ, zorunluluk yerine lüks olarak kabul ediliyor. Haziran ayı itibariyle, Omdia'ya göre, Afrika, Asya ve Güney Amerika'daki birçok ülkede penetrasyon oranları %1'in altındaydı.

Veon'da geçen iki yıl boyunca "Herkese 4G, birkaç kişiye 5G" olacağını ifade etti. Ukrayna'dan Bangladeş'e kadar nakit sıkışıklığı çeken pazarlara hizmet veren bir ağ operatörü olan Amsterdam merkezli şirket, şimdiden hizmet verdiği altı ülkenin %90'ını 4G sinyalleri ile kaplamış durumda. Bazı bölgeler, 5G uyumlu cep telefonu kulelerini desteklemek için fiber optik kablo altyapısından yoksun, bu pazarlardaki nüfusun yaklaşık yarısı, bir akıllı telefonu değil, 5G bağlantısını alacak bir akıllı telefonu bile bulundurmuyor. Bazı ülkeler, birçok tüketici için cihazları ulaşılmaz kılan yüksek vergiler de uyguluyor, diyor Veon CEO'su Kaan Terzioğlu.

"Bu gerçekten pazarların ihtiyaçlarını mevcut teknolojilerle eşleştirme konusu," diyor Terzioğlu. "Kapsadığı insanlar buna hazır olmadan 5G altyapısına para harcamak sorumsuzca olurdu," diye ekliyor.

Benzer şekilde, birçok fakir ülkelerdeki iş sahipleri ve yöneticileri, hala 2010 teknolojisinin norm olduğu yerlerde ultra hızlı kablosuz bağlantılara göre plan yapmayacaklarını söylüyorlar.

"Güney Afrika'da iş yeri müdürü olan Nicholas Lutchmiah, "Kapsama veya kulelerin yetersiz olduğu yerlerde iş yapmamız gerekiyor, bu bizim karşılaştığımız en büyük sorun," diyor. "Kırsal alanlarda ve kasabalarda hala oldukça yavaş olan 3G'yi alıyoruz."

Sınırlamalara rağmen, bazı gelişmekte olan ülkeler 5G teknolojisine önemli yatırımlar yapmıştır. Örneğin, Hindistan'ın telekom şirketleri en son ağ teknolojisine onlarca milyar dolar yatırım yapmayı taahhüt ettiler ve ultra ucuz akıllı telefonlara yönelik bir hamle yaptılar. Hindistan'ın agresif telekom yatırımlarının büyük bir kısmı, lider Mukesh Ambani'nin "herkesi ve her şeyi her yerde bağlamak" isteği olan Jio markası aracılığıyla gerçekleşti.

5G ne kadar mal oldu?

Erken dönemde 5G teknolojisine yatırım yapan kablosuz şirketleri, ağlarını güncellemek için oldukça cömert ödemelerde bulundular ve bunu kanıtlayan bilançoları bulunuyor. Moody's Investors Service'e göre, dünya genelindeki en büyük kablosuz şirketler, 2022 sonunda, dört yıl öncesine göre 1.072 trilyon dolardan 1.211 trilyon dolara çıkan kurumsal borçlar taşıdılar, Çin'in devlete ait operatörleri hariç.

5G uyumlu spektrum lisansları almak zor. Malezya, Meksika ve İsrail hükümetleri, özel şirketlerin büyük miktarda ödeme yapmak yerine ihtiyaç duydukları hava dalgalarını paylaşmalarına veya kiralamalarına izin vermek için farklı modeller denemiştir.

Neden Çin ve ABD arasında 5G konusunda anlaşmazlık var?

5G döneminde büyük bir gölge gibi duruyor ve bu durum, bir zamanlar rutin bir ağ yatırım döngüsünü, sadece kendi ülkelerinde değil, tüm dünyada 5G altyapısının geleceğini kontrol etmeye dönüştürüyor.

Çin, ülke genelini üreticiler üretmeye başladığında hemen 5G baz istasyonları ile kaplamak üzere ulusal altyapısını hızlı bir şekilde geliştirmeye başladı. Ülkenin üç büyük mobil telefon taşıyıcısı, bu vericileri yoğun bir fiber optik kablo ağına bağladılar ve deniz limanlarından kömür madenlerine kadar bir dizi işletmenin ultra hızlı bağlantıları kullanmalarını teşvik ettiler. Ayrıca, telekom operatörlerine ve teknoloji şirketlerine teşvikler ve düzenleyici destek sağlayarak büyümelerine yardımcı oldular ve onların küresel ölçekte rekabet etmelerini sağladılar.

Haziran sonunda ülke genelinde 5G baz istasyonları, Çin hükümetinin temmuz ayındaki bir basın toplantısında açıkladığı gibi 676 milyon 5G telefonu ve 2.12 milyar IoT cihazını bağladı.

ABD yetkilileri, Amerikalı cep telefonu taşıyıcılarına Çinli meslektaşları kadar doğrudan teşvikler vermedi, ancak politika yapıcılar şirketlerin dilek listelerine birçok isteği kabul ettiler. Trump yönetimi, 5G uyumlu kablosuz frekanslarının açık artırmasını hızlandırdı ve uzun süredir planlanan ağ yükseltmelerini hızlandırmak amacıyla T-Mobile'ın rakip Sprint'i satın almasını onayladı, ki şirket ve hükümet liderleri bu anlaşmanın ağ yükseltmelerini hızlandıracağını söylediler.

Aynı zamanda ABD, diğer ülkelere Çinli ekipman almamaları için çağrıda bulunmaya çalıştı - bu çaba bazı hükümetleri telekom ekipmanlarını yasaklamaya teşvik etti. Ancak Çin'in yerel tedarikçisi Huawei, ABD'nin çabalarına dayandı ve hem yerel hem de küresel 5G pazarlarında belirleyici bir rol oynadı. Aynı zamanda, Batılı tedarikçilerden Qualcomm gibi bazı bileşenler için uzaklaştılar ve şimdi yerel tedarikçilere güveniyorlar.

Huawei hala dünyanın en büyük telekom ekipmanı satıcısıdır ve dünya çapında pazarın yaklaşık üçte birini elinde tutmaktadır.

Büyük 5G tüketici işletmelerinin ne olduğu ne hâlde?

5G'nin en cazip vaatlerinden biri, hala bir ofis, çiftlik veya fabrikada çalışan bir iş için uyarlanmış olsalar da, aynı standartta bir yüksek hızlı cep telefonu hizmeti gibi inşa edilmiş özel ağdır. Bu ağlar bir dizi bilgisayarı, sensörü ve robotik cihazı kabloya gerek kalmadan bağlayabilir.

Ancak şirketler, özel ağları benimsemekte yavaş kaldılar. 2020 yılında Londra dışında tanıtılan Ford ve Vodafone'un "geleceğin fabrikası"nı düşünün. Şirketler, süper hızlı 5G bağlantılar üzerinden sipariş alabilen mobil robot kaynakçılarının bir sürüsünü hızlı ve kesin bir şekilde geleneksel ekipmanlardan daha hızlı ve kesin bir şekilde elektrikli arabaları monte etmeleri için planlarını detaylandırdılar.

Üç yıl sonra geleceğin fabrikası hala sadece bir konsept. Ford üretim hattında yüksek teknolojili kablosuz standardı kullanmıyor ve Vodafone, projeyi Amerikan otomobil üreticisi ile uyumsuz olduğunu söylüyor. Bir Ford sözcüsü yorum yapmadı.




Grafik TradingView’den
BTC USD Bitcoin dolar 26.000 ve 27.510 çerçevesini tekrar oturmuş gözükmektedir.

Bundan sonraki olacilitenin aynı seviyede gideceği düşünürlerse herhangi bir şok etkisi olmayacağı ve yıl sonuna 20.000-22.000 bandından devam edebileceği öngörülebilir.

Baktığımız zaman zayıf bir göreceli güç endeksi ve ortalamaların altında bir momentum görülmektedir.

Grafik kar satışları sonrası aşağı yönde 45 derecelik bir dip noktası bulma arayışına girdiğini resmetmektedir.

Sonuç olarak, bu, özel ağlarla ilgili tavuk-yumurta sorunu bir kısmını oluşturuyor. Bir cihaz üreticisi, daha fazla fabrika hücresel ağı kurmadan önce daha fazla fabrika hücresel ağı kurma gerekliliğini taşımak istemeyebilir. Ancak fabrika sahipleri, pazarın yükseltmeyi haklı çıkaracak kadar çok 5G uyumlu cihaz olduğu noktada yükseltmeyi haklı çıkaramayacaklarını göstermedikçe bu ağlara yatırım yapmak istemiyorlar. Metaverse hiçbir şeyi değiştirmiyordu ancak 5G güvenlik ve hız açısından büyük bir devrim ancak Türkiye bunun neresinde denirse halen bir seri üretim yapan çip fabrikamız olmadığından çok dışındayız denebilir. Bu da yüksek nitelikte ithalat döngüsü oluşturacağından cari açığımızı artıracaktır. En acilinden kendi 5G’mizi üretmeliyiz!